Teknikler

Objektif ve Objektif Hızı Nedir, Çeşitleri Nelerdir?

Objektif, fotoğraflanacak yerin odak noktasında film emülsiyonuna veya sensöre, hayalinin düşmesini sağlayan, mercek veya mercekler topluluğudur. Objektifin fikir babası Aristo olarak bilinir. Fakat yaptığı düzeneği kaydedebilecek film ancak 18.yy da icat edilebilmiştir.

Bir objektifin kalitesi milimetrekare’ye düşürebildiği ışık miktarı ile ölçülür. En fazla ışık geçiren ve odak noktasına düşüren objektif en kalitelisidir. Işığı az kıran ve genellikle mavi objektifler ışığı daha fazla geçirir. Objektifin kalitesini (mercek kalitesini) belirleyen iki unsur vardır.

Odak Uzaklığı: Objektifin odak uzaklığı büyüdükçe odak noktasına düşebilecek ışık miktarı genellikle azalma eğilimi gösterir.

Objektif Çapı: Objektifin çapı büyüdükçe ışık objektife giren ışık artacağı için, odak noktasındaki ışık ta fazla olacaktır. Fotoğraf makinesinin objektiflerinin değiştirebilmek ya da zoom kullanarak bir objektifin odak uzaklığını ayarlayabilmek, çalışmalarınıza yepyeni bir çeşitlilik getirecektir. Seçilebilecek bir sürü objektif olmasına karşın fotoğraf çekmeye çıkıldığında sadece en gerekli olanlarını yanınıza almanız iyi olur. Çeşitli hızlarda filmler seçin ve yanınıza, fotoğraf makinesine takılı standart objektiften başka sadece bir geniş açı objektif ve orta dereceli bir teleobjektif alın.

Objektif Hızı: Objektifin maksimum diyafram açıklığı ne kadar fazlaysa (f sayısı küçük), objektif o kadar hızlı demektir. Objektif hızı özellikler SLR kullanlar için önemlidir. Çünkü, SLR’lerde vizördeki görüntünün parlaklığı objektiften giren ışığın miktarına bağlıdır. Ayrıca, geniş bir diyafram açıklığı loş ışıkta resim çekebileceğiniz anlamına gelir. Genellikle, odak uzaklığı arttıkça objektiflerin hızı azalır.

Standart (Normal) Objektifler: Görüş açıları insan gözüne en yakın olan objektiflerdir (45-50 Derece). Görüntü boyu 24×36 mm. olan filmlerin kullanıldığı küçük boy makinelerde kullanılan 50 mm. odak uzaklıklı objektifler normal objektiflerdir. Dijital kameralar için 7-21 mm.lik objektifler normal objektif sayılabilirler. Optik kalitesi olarak en iyi sonuçlar normal objektiflerle elde edilir.

Geniş Açılı Objektifler: Geniş açılı objektiflerin görüş açısı normal objektiflere göre gittikçe genişleyen, alan derinliğini artıran niteliktedirler. Yaygın olarak, çok dar alanlardaki en geniş görüntüyü elde etmekte kullanılırlar. 35 mm.nin altındaki odak uzunluklarında elde edilen görüntünün köşe ve kenarlarında bozulmalar oluşturabilirler. Ancak bazı fotoğrafçılar bu bozulma etkisini estetik bir değer olarak kullanabilirler. 17-28 mm. arasında kalan objektifler geniş açılı objektiflerdir.

 

Dar Açılı (Tele) Objektifler: Görüş açısı normal objektiflerden daha dar olan objektiflerdir. Bu tür objektifler 75mm ile 1200mm arasındadır. 90 ile 250mm arasındaki bir teleobjektif en kullanışlı olanıdır. Yine de, 250mm’lik bir objektifin ağır olduğu ve makineyi elinizde tutarak fotoğraf çekerken, elin titremesinden dolayı resmin bozulmaması için, hızlı enstantane kullanmanız gerektiğini unutmayın.Vahşi hayvan ve doğa fotoğrafları gibi uzaktaki konuları yakına getirmekte, teleobjektifler mükemmeldirler.

Değişken Odaklı (Zoom) Objektifler: Kompakt fotoğraf makinesi almak istiyorsanız 35 ile 90mm arasında zoom yapabilen sabit objektifli bir makine, imkanlarınızı artıracaktır. SLR sahipleri içinse, oratalama 24-35mm, 28-50mm, 35-70mm, 80-210mm, 200-600mm’lik zoom objektifler vardır. Zoom objektifle, minimum ve maksimum değerleri arasındaki odak uzaklıklarında, tıpkı odak uzaklığına sahip sabit odaklı objektifler gibi işlev görürler. Fazla objektif taşıma ve sık değiştirmenin zorluğundan ortaya çıkmıştır. Genel amaçlı kullanımlar için geliştirilen zoom objektifler, kullanıcısına büyük kadrajlama kolaylığı tanımaktadır.

Fotoğraf Sabitleyici (Image Stabilizer) Objektifler: Bu objektifler elin titremesinden dolayı resmin bozulmasını büyük ölçüde önler dolayısı ile daha yavaş enstantanelere imkan verir. Özellikle doğa fotoğraflarında çok kullanışlıdır. Fiyatları oldukça pahalıdır.

Balıkgözü Objektifler: Balık Gözü Objektifler en geniş görüş açısı olanağı sağlarlar. Bu tür objektifler kullanılarak elde edilen görüntülerde dikey ve yatay çizgiler önemli ölçüde bozulur, dairesele yakın görüntüler elde edilir. Yaratıcı görüntülere ulaşmada oldukça yardımcı olan, 6 -16 mm arasındaki objektiflerdir.

Makro Objektifler: Konuyu 1/2 (x0.5) veya 1/1 (x1) (gerçek büyüklük life science) oranında büyütebilen çözme gücü çok yüksek, son derece kaliteli ve pahalı objektiflerdir. 50, 100 ve 200 mm olmak üzere üç ayrı odak uzunluğunda üretilirler. Nikon’ un 55, 105 ve 200 mm lik objektifleri vardır. 55 mm lik objektifi 1/2 büyütme sağlar ve bu çiçek büyütmek için yeterlidir. Ancak böcekleri ve kelebekleri ürkütmeyecek bir aralıkta çalışmak isterseniz 105 veya 200 mm lik bir makro objektif kullanmanız gerekir.

Aynalı Objektifler: Yapılışında çeşitli aynalar kullanılan objektiflerdir. Çeşitli aynalar kullanılarak odak uzaklığı arttırıldığından objektif boyu aynı odak uzaklığındaki diğer objektiflere göre daha kısadır.

Derleme: Hüseyin Altay YONTAN