APS-c, Crop, Çarpanlı sensör nedir ve bu terimler ne anlama gelmektedir? Bu yazıda kırpılmış sensörlerin boyutlarını ve tercih edilme sebeplerini anlatmaya çalışacağız.
APS-c ifadesini sıkça duymuşsunuzdur. Peki nedir bu APS-c terimi? Gelişmiş Fotoğraf Sistemi tip-C olarak Türkçe’ye çevirebileceğimiz APS-C, dijital SLR fotoğraf makinelerinde kullanılan bir sensör tipidir. Full Frame (Tam Kare) sensör nedir konusunu işlerken, sensör hikayesinin dijital çağ ile başladığını ve bunun için standart boyutun 36x24mm olduğunu belirtmiştik.
Yani analog dönemdeki film boyutunun dijital çağdaki karşılığı full frame yani tam kare sensör olarak ifade ediliyor. Peki crop sensörler nasıl çalışıyor ve boyutları nasıl belirleniyor. Şimdi detaylara bakalım.
APS-c, Crop, Çarpanlı, Kırpılmış Sensör Boyutları Nedir?
Full frame boyut olarak 36x24mm ebatındadır. Sensör boyutunun film ebatına eşit olması, yani büyük kalması sensör anlamında daha kaliteli fotoğraflar anlamına gelse bile bu durum üretici firmalar açısından daha maliyetli fotoğraf makineleri anlamına gelmektedir.
Fotoğraf makinesi üreticileri başta sensör maliyetlerini düşürmek ve buna bağlı olarak tüketici pazarındaki model çeşitlemesini artırmak için 36x24mm boyutunda olması gereken sensör boyutunu küçülterek kullanmaya karar verdiler. Bu sensör küçültme hareketinin en verimli olanı ise APS-c sensörlerdir.
Ağırlıklı olarak giriş seviyesi ve orta segmentteki DSLR fotoğraf makinelerinde yaygın biçimde kullanıldığını gördüğümüz APS-c sensör boyutu ise full frame ebatının Nikon tarafında 1.5x kadar küçültülmesidir. Bu oran sensörün kırpılması anlamına geldiğinden kullanım şekliyle görmüş olduğunuz “Crop“, “Çarpanlı“, “Kırpılmış” ifadelerinin tamamı bu sebepten ortaya çıkmaktadır.
APS-c sensör boyutu açısından bakacak olursak Nikon için tam karenin 1.5 katı kadar küçültülmesi yani yaklaşık 23.6 x 15.8mm ebatlarını söyleyebiliriz. Bu crop faktör durumu Canon gövdeler açısından 1.6x kadar küçültmedir. Bu durumda kırpılmış sensöre sahip bir Canon makinenin sensör boyutu 22.3mm x 14.9mm şeklindedir.
Crop factor, kırpılmış sensör Nikon gövdelerde “DX” ya da “DX-format” şeklinde ifade edilir. Nikon’un efsane modelleri D90, D300s yanısıra D7200 ve yeni çıkan D500 modeli hep APS-c sensör kullanan popüler gövdelerdir.
Peki lenslerin odak uzaklıkları nasıl hesaplanıyor?
Muhtemelen en çok sorulan sorulardan birisidir. Diyelim ki full frame uyumlu bir lensiniz var ve bunu APS-c boyutunda bir sensöre sahip DSLR fotoğraf makinesinde kullanmak istiyorsunuz. Objektifiniz Nikon FX-format uyumlu AF-S NIKKOR 50mm f/1.8G olsun.
Bu lensi tam kare bir gövdede 50mm odak uzaklığı ile kullanabilirsiniz. Eğer elinizdeki lensi DX, yani crop factor sensöre sahip bir gövdede kullanacaksanız, odak uzaklığını 1.5 ile çarpmanız yeterli olacaktır. Örneğin bu durumda AF-S NIKKOR 50mm f/1.8G objektifin Nikon D7100 üzerinde sağlayacağı odak mesafesi 75mm olacaktır.
Diğer bir açıdan FX uyumlu bir gövdeye sahipsiniz ve bunu DX bir lens ile kullanırsanız doğal olarak dikdörtgenimizin kenarlarında görüntü kaybı oluşacaktır. Tam tersi olması yani FX uyumlu olan lensi DX olan bir gövde ile kullandığınızda görüntü kaybı olmayacaktır. Ancak 1.5 çarpandan dolayı objektif geniş açı beklentinizi karşılamayacaktır.
Yorum ekle